آنچه باید از اعلام حریق بدانیم
از تاریخ و اتفاقات ثبت شده، انسان ها متوجه شدند واکنش و عملکرد سریع در زمان بروز آتش سوزی و حریق نقش بسیار مهم و حیاتی در کنترل آن دارد. در قرون اخیر، وقتی کسی متوجه حریق میشد با استفاده از زنگ دستی یا شیپور مخصوص، ادارات آتش نشانی یا هر مرکز ذیصلاحی را جهت اطفاء حریق مطلع میکرد ، بعدها این کار با استفاده از ناقوس کلیساها یا سوت بخار کارخانجات انجام میشد، که بعضا با خطا همراه بود و آتش نشانی بصورت دقیق نمیتوانست محل را شناسایی کند ، لیکن با اختراع تلگراف این گزارش دهی کاملتر و سریع تر انجام می شد.
نیویورک اولین شهر ایالات متحده بود که در سال 1847 میلادی، با ساخت خطوط تلگراف جهت اعلام حریق از شهرداری به ایستگاه های آتش نشانی اقدام نمود. سیستم دستی اعلام حریق برای نخستین مرتبه توسط راجرز ساخته و اختراع او با نام سیستم اعلام حریق کمکی ثبت شد.
یک سیستم اعلام حریق دارای چند دستگاه است که با یکدیگر کار میکنند و در صورت وجود دود ، آتش ، منوکسید کربن و سایر شرایط اضطراری ، آن ها را تشخیص داده و از طریق تجهیزات صوتی و بصری به مردم هشدار میدهد .
این هشدارها میتوانند به صورت اتوماتیک توسط دتکتورهای دودی و دتکتورهای حرارتی فعال شوند و یا با کمک شستی اعلام حریق ، در نقاط مخصوص فعال سازی اعلام حریق به صورت دستی انجام شود . هشدارها میتوانند زنگ های موتوردار و یا بوق های قابل نصب بر روی دیوار یا بلندگوهائی باشند که از طریق آنها هشدار و در ادامه پیام صوتی به منظور تخلیه محل و هشدار دادن به افراد داخل ساختمان به منظور عدم استفاده از آسانسورها پخش شود .
طراحی سیستم اعلام حریق
پس از اینکه اهداف محافظت در برابر آتش مشخص شد (درنظر گرفتن کمترین حدلازم از محافظت در برابر آتش که توسط ضوابط ساخت و ساز ساختمان ها ، شرکت های بیمه و سایر سازمان های مسئول دیکته می شود ) طراح سیستم اعلام حریق متعهد می شود تا اجزای لازم ، آرایش آن ها و رابط های لازم را به منظور دست یابی به اهداف پیش بینی شده مشخص کند .
تجهیزاتی برای اینکار انتخاب میشوند که به طور مشخص برای دست یابی به اهداف پروژه تولید شده باشند و هم چنین انتظار می رود تا روش های نصب به صورت استاندارد در مرحله طراحی مشخص شوند .در ایالات متحده ضوابط ملی اعلام حریق که توسط انجمن ملی حفاظت در برابر آتش (NFPA) ارائه شده دستورالعملی جامع برای نصب سیستم های اعلام حریق به شمار می رود و به طور گسترده مقبول است و مورد استفاده قرار میگیرد .
طبقه بندی ساختمان ها
کلیه ساختمان ها لزوما باید به سیستمهای ایمنی مجهز شوند که تعیین سطح آنها بر اساس تعاریف زیر و مطابق شکل میباشد.
تشخیص و تعیین سطح ایمنی و نوع تجهیزات لازم برعهده کارشناسان مرتبط بوده و با هماهنگی سازمان ایمنی و آتشنشانی و شرکتهای مجاز دارای تجربه که عرضه کننده تجهیزات هستند، انجام میپذیرد.
حتما قبل از طراحی و تهیه تجهیزات، از تعیین سطح صحیح و امکانات دستگاه های موجود در بازار اطلاع حاصل نموده سپس اقدام به طراحی و اجرای آن نمایید. تجهیزات اعلام حریق لزوما مشابه یکدیگر نیستند و هرکدام دارای تواناییهای متفاوت میباشند .
انواع سیستم های اعلام حریق :
سیستم های اعلام حریق به چهار دسته تقسیم می شوند:
- سیستم های اعلام حریق متعارف Conventional Fire Alarm System
- سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر Addressable Fire Alarm System
- سیستم های اعلام حریق آنالوگ آدرس پذیرAnalogue Addressable Fire Alarm System
- سیستم های اعلام حریق بی سیم Wireless Fire Alarm System
سیستم های اعلام حریق متعارف
در سیستم های اعلام حریق متعارف تعدادی نقاط تماس (Call Points) و ردیاب ها که در قالب یک مدار به هم متصل شده اند در یک منطقه از ساختمان به صفحه کنترل مرکزی متصل می شوند .
هر منطقه و محدوده از ساختمان یک مدار حساب می شود . صفحه کنترل سیستم اعلام حریق دارای تعدادی لامپ منطقه می باشد . دلیل وجود مناطق در سیستم های اعلام حریق ، اعلام نسبی مکان حریق برای عملیات آتش نشان ها می باشد .
دانستن دقیق محل حریق به تعداد مناطق صفحه کنترل و تعداد مدار هایی که در ساختمان نصب شده اند بستگی دارد. صفحه کنترل سیستم های اعلام حریق متعارف دارای حداقل دو آژیر می باشند . هر کدام از مدارها شامل یک دستگاه پایان خط می باشند که برای نظارت بر اهداف استفاده می شوند.
سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر
اصول ردیابی و تشخیص سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر مشابه به سیستم های اعلام حریق متعارف می باشد ، به جز اینکه صفحه کنترل می تواند مشخص کند که دقیقا کدام ردیاب و یا نقطه تماس ، آژیر را آغاز کرده است.
مدار ردیابی در سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر به صورت حلقه ای سیم کشی شده اند و ظرفیت هر یک از حلقه ها تا ۹۹ دستگاه می باشد.ردیاب سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر اساسا همان ردیاب های سیستم های اعلام حریق متعارف هستند با این تفاوت که در سیستم های آدرس پذیر هر ردیاب دارای یک آدرس منحصر به فرد می باشد.
سیستم های اعلام حریق آنالوگ آدرس پذیر
سیستم های اعلام حریق آنالوگی آدرس پذیر اغلب سیستم های اعلام حریق هوشمند خوانده می شوند و دارای نوع های بسیار متفاوتی می باشند که بر اساس پروتکل هایشان تشخیص داده میشوند.
اساسا سیستم های اعلام حریق آنالوگ آدرس پذیر بسیار پیچیده تر از سیستم های اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر هستند و همچنین قابلیت ترکیب کمتری با بیشتر امکانات را دارند .
هدف اصلی این سیستم ها کمک برای جلوگیری از وقوع اشتباه آژیر خطر می باشد .
بوسیله سیستم های اعلام حریق آنالوگ آدرس پذیر میتوان تا ۱۲۷ دستگاه ورودی شامل : ردیاب دود ، نقطه تماس ،ردیاب حرارت ، مانیتورهای تماس و سایر دستگاه های رابط را به یک حلقه ردیاب متصل کرد .
علاوه بر ۱۲۷ دستگاه ورودی تا ۳۲ دستگاه خروجی شامل حلقه های صوتی ،ماژول امدادی ،ماژول تصویری نیز میتوانند متصل باشند. سیستم های اعلام حریق آنالوگی آدرس پذیر در مدل های ۲،۴،۸ حلقه ای موجود می باشند که به معنای نظارت یک مکان بزرگ ازیک پنل تکی می باشد.
سیستم های اعلام حریق بی سیم
سیستم های اعلام حریق بی سیم جایگزین بسیار موثری در تمامی زمینه ها و کاربرد ها برای سیستم های اعلام حریق سنتی می باشند.
سیستم های اعلام حریق بی سیم دارای عملکرد مطمئن و ایمن بوده و بوسیله کنترل ارتباطات رادیویی اتصال دستگاه ها و سنسور ها(ردیاب دود ،Call Points و…). با یک پنل قابل اجرا می باشد .
کنترل پنل اعلام حریق ( FACP)
اصلی ترین و مهم ترین قسمت سیستم اعلام حریق پنل کنترل می باشد که وظیفه ارتباط بین شستی ها ، دتکتورها و سایر وسایل اعلام حریق مانند آژیرها و چراغ ها را برعهده دارد این پنل ها به دونوع آنالوگ و میکروپروسسوری تقسیم می شوند .
پنل های کنترل باید قادر به تشخیص و اعلام خطای اتصال کوتاه یا قطعی مدار باشند و همچنین در مواقع قطعی برق به طور اتوماتیک برق اضطراری را توسط باطری ها به مدار اعمال کنند .
پنل ها معمولا دارای امکاناتی نیز برای تست قسمت های مختلف مدار می باشند ، از نظر ظرفیت پانل ها را با تعداد زون تقسیم بندی می کنند که معمولا به صورت 32-24-16-8-4-2 زون ارائه می شوند . در بعضی از پنل ها میتوان با اضافه کردن کارت های الکترونیکی تعداد زون ها را افزایش داد ، پنل مرکزی باید در محلی نصب شود که به راحتی قابل مشاهده باشد ، معمولا در ورودی ها و محل هایی که ماموران آتش نشانی داخل می شوند نصب میگردد .
خود مرکز کنترل باید توسط یک دتکتور دودی محافظت شود ، ارتفاع نصب آن حدود 1/8 الی 2 متر از سطح زمین است و باید محل نصب آن را از نظر دستکاری افراد غیر مجاز و یا احتمال خرابکاری مورد توجه قرار داد ، تعداد دتکتورهای قابل اتصال به هر زون توسط کارخانه سازنده تعیین می شود .
در سیستم اعلام حریق نحوه ارتباط دتکتورها با پنل مرکزی به این صورت است که در مواقع بروز حریق ، تحریک دتکتور با فشار دادن شستی اعلام حریق باعث ایجاد یک اتصال کوتاه نسبی در مدار می شود و جریان مدار افزایش می یابد ( نه به حدی که به عنوان اتصال کوتاه کامل شناخته شود و باعث اعلام خطا شود ) در نتیجه مرکز کنترل ، اعلام حریق می نماید . مرکز کنترل از طریق مدار الکتریکی بعد از تشخیص حریق ، رله های مربوطه را وصل کرده و آژیرها و چراغ های اعلام خطر را به کار می اندازد .
منبع تغذیه اصلی سیستم اعلام حریق
منبع تغذیه یا بصورت ترانس کاهنده به همراه مدار یکسوسازی داخل پنل قرار میگیرد و یا بصورت واحد مجزا از بیرون پنل ، به پنل مرکزی متصل می شود .
ولتاژ خروجی منبع تغذیه معمولا 24 ولت DC و قدرت جریان دهی آن حدود 2 آمپر است قدرت جریان دهی منابع تغذیه جداگانه حدود 3 تا 6 آمپر است و در دستگاه های بزرگ با تعداد زون بالا استفاده می شود .
در مواقع قطع برق منبع تغذیه اضطراری که معمولا عبارت از 2 عدد باطری خشک ( بدون نیاز به سرویس و نگهداری ) 12 ولت می باشد که به طور سری بسته می شوند تا 24 ولت DC را تامین کنند ، در حالت عادی که برق 220 ولت وصل است سیستم باطری ها را شارژ کرده و برای مواقع قطعی برق آماده نگه می دارد ، هنگام بروز قطعی برق به طور اتوماتیک وارد مدار شده و بسته به تعداد زون های تابلو اصلی در قدرت های مختلف استفاده می شوند .
برای تابلوهای 2 زون باطری های 2 آمپر ساعت و برای تابلوهای 4 الی 12 زون باطری 7 آمپر ساعت و برای تابلوهای 12 الی 24 زون باطری 12 آمپر ساعت مناسب می باشد ، معمولا باطری ها در داخل تابلو کنترل قرار می گیرند .بعد از نصب سیستم باید باطری ها را قبل از اتصال پنل شارژ کرد و سیستم را با باطری های شارژ شده روشن نمود .
LED های نشانگر
این LED ها معمولا روی درب تابلو کنترل نصب می شوند و شامل :
LED نشانگر وجود برق
LED نشانگر وجود اشکال در منبع تغذیه
LED مربوط به وجود خطا در زون ( FAULT) به تعداد زون ها
LED مربوط به وجود حریق در زون ( FIRE) به تعداد زون ها
LED نشانگر آژیر SOUNDER که موقع به صدا در آمدن آژیر روشن می شود .
تجهیزات تشخیص حریق ( دتکتورها)
دتکتور دودی
دتکتورهای دودی فتووالکتریک(Photoelectric Detectors)
دتکتورهای یونیزاسیون(Ionization Detectors)
دتکتورهای اشعه ای(Beam Detectors)
دتکتورهای حرارتی
دتکتورهای شعله ای
دتکتور فرابنفش(UV Detectors)
دتکتور مادون قرمز(IR Detectors)
دتکتورهای نشت گاز ( Gas Detectors )
دتکتورهای دودی خطی ( Beam Detectors ) :آشکارسازهای دودی خطی و یا همان بیم دتکتورها در مواردی که بخواهیم فضای بزرگ و وسیعی مانند انبار، سالن یک کارخانه و یا سوله و … را تحت پوشش سیستم اعلام حریق قرار دهیم و نصب دتکتورهای معمولی مشکل و یا غیر اقتصادی باشند از این نوع دتکتورها استفاده می شود.
این نوع دتکتورها دارای یک قسمت فرستنده (TX) هستند که اشعه هایی به سمت گیرنده (RX) می فرستد. این دو قسمت در دو سمت سالن نصب می شوند و هرگاه عاملی مانند دود بین این دو عنصر واقع شود و ارتباط اشعه را قطع کند باعث اعلام خطر می گردد. در بعضی از این نوع دتکتورها فرستنده و گیرنده روی یک قسمت وجود دارد و در قسمت روبرو یک انعکاس دهنده (Reflector) نصب می گردد. این دتکتورها می توانند فضایی به پهنای 15 متر و به طول 10 الی 100 متر را بسته به برند انتخابی تحت پوشش خود قرار دهند و ارتفاع نصب آنها تا 25 متر برای کاربردهای حفاظت از جان است. ولتاژ کار آنها معمولا 24 ولت DC است. هر چه فاصله ی بین گیرنده و فرستنده افزایش یابد جریان مصرفی نیز افزایش می یابد.
اصول شناخت این دتکتور (Beam) به خاطر جبران ناتوانی دتکتورهای نقطه ای می باشد. این نوع دتکتور به صورت شعاعی (Projector) عمل کرده و به دو نوع تقسیم می شوند، در نوع اول فرستنده و گیرنده از هم جدا هستند و در نوع دوم فرستنده و گیرنده بر روی یک قاب سوار و از یک رفلکتور برگشت شعاع نوری استفاده شده است. نوع معمول و مورد استفاده، نوع دوم میباشد.
هر یک از دتکتورهای اعلام حریق ذکر شده در دو نوع متعارف (Conventional) و آدرس پذیر (Addressable) موجود هستند. در سیستم های متعارف، اجزا سیستم دارای آدرس خاصی نمی باشند و مناطق مختلف به صورت زون (Zone) مشخص تعیین می شوند که که شامل چندین دتکتور و یا تجهیزات دیگر مربوط به اعلام حریق است؛ در انتهای هر زون یک مقاومت محدود کننده جریان(EOLR) قرار می گیرد. در سیستم های آدرس پذیر هر یک از اجزای سیستم دارای آدرس مشخصی بوده و تجهیزات در یک Loop به یکدیگر متصل می شوند. در چنین سیستم هایی با توجه به آدرس پذیر بودن تجهیزات، تشخیص دقیق محل آتش سوزی ممکن می باشد. همچنین معمولا برای هر تجهیز یک سیستم ایزولاتور(Isolator) در نظر گرفته می شود تا در هنگام بروز مشکل برای تجهیز موردنظر، آن را از مدار خارج کرده و ضمن اطلاع مشکل به وجود آمده به واحد کنترل، از بروز هرگونه اختلال در عملکرد سایر تجهیزات جلوگیری کند.
اطلاعات کلی راجع به محل نصب دتکتورها:
الف – محل نصب دتکتور های دودی
1- ارتفاع نصب : با افزایش ارتفاع نصب دتکتور ،سطح پوششی آن افزایش ،ولی حساسیت پاسخ برای اندازه معینی از حریق ، کاهش می یابد. حداکثرمحدوده سطح پوشش دتکتور حداکثر 100 متر مربع می باشد و فاصله هر نقطه از دتکتور نباید از 7.5 متر تجاوز کند. محدوده ارتفاع برای سیستم متصل به ایستگاه اعلام حریق مرکزی و محل هایی که آتش نشانی ظرف 5 دقیقه به محل وقوع حریق میرسد 15 متر و در غیر این صورت 10.5 متر میباشد .
2- عکس العمل حرارتی: می دانیم که هوای گرم به سمت بالا حرکت میکند و در زیر سقف اتاق یا ساختمان جمع میشود . این لایه هوای گرم مانع از رسیدن دود به دتکتور میشود بنابراین در بعضی از مواقع لازم است تا دتکتورها از سقف آویزان شوند و پائینتر از لایه هوای گرم قرار گیرند . لایه هوای گرم با تغییر زمان متفاوت خواهد بود لذا ممکن است عاقلانه به نظر آید که در بعضی از شرایط دو سطح آویزی متفاوت از دتکتورها فراهم آید .
3- حفره و فضای خالی : حفره ها و فضاهای خالی می توانند در کف یا سقف ساختمانها باشند که اگر ارتفاع کمتر از 80 سانتی متر داشته باشند نیازی به حفاظت ندارند مگر در شرایط زیر:
.شرایطی که از آن مسیر دود یا حریق به سایر بخشها سرایت کنند ، کابلهای برق از مسیر گذشته باشند ، دارای سطح زیاد توام با احتمال ضرر و زیان بسیار زیاد باشند.
4- تهویه ،جا بجایی هوا : حرکت هوا باعث رقیق شدن تمرکز دود میشود و ممکن است از رسیدن دود به دتکتور جلوگیری کند و باعث کاهش حساسیت پاسخ دتکتور گردد . لذا در چنین مواردی باید ناحیه پوشش یافته توسط هر دتکتور را کاهش یا به عبارت دیگر ،تعداد دتکتور ها را افزایش داد . برای کاهش سطح پوشش دتکتور با توجه به تعویض هوا می بایست سطح پوشش نرمال دتکتور را در ضریبی موسوم به ضریب کاهش ضرب نمود. دتکتورها باید در مسیر سیرکولاسیون نرمال نصب شوند .از نصب دتکتورها در مقابل دریچه های هوای تازه و در فضاهای هوای برگشتی می باید اجتناب گردد . در اتاقهایی که تهویه مطبوع از طریق سقفهای حفره دار رو به سمت پایین صورت میگیرد دود خنک شده ،به سمت پایین رانده میشود لذا در این شرایط بهتر است دتکتورهای دودی در ابتدای دریچه برگشت هوا نصب گردند.
5- فاصله دتکتورها از یکدیگر: دتکتورها باید به طور متقارن در ناحیه مورد حفاظت قرار گیرند سطح پوشش واقعی دتکتورها یک دایره درناحیه مورد نظر میباشد اما برای سادگی فرض میشود که ناحیه مورد نظر به صورت یک مربع یا مستطیل است.این فرض باعث میشود تا بعضی از قسمتهای بین دتکتورها به خوبی پوشش داده نشوند .به عنوان مثال اگر ناحیه مورد حفاظت 100 متر مربع باشد و از دتکتورهای با سطح پوشش 100 متر مربع استفاده گردد نیاز به 4دتکتور خواهد بود که با آرایش متقارن در ناحیه مورد نظر چیده میشوند.
6- راهرو و کریدور : در یک راهرو یا اتاق کوچک با عرض 2 متر یا کمتر فاصله بین دتکتورها را میتوان تا 18 متر (و هر نقطه تا دتکتور را تا 9 متر ) افزایش داد.
7- موانع : دیوارها و سایر موانع بر جریان دود تاثیر میگذارند بنابراین لازم است تا دتکتورهای دودی فاصله مناسب از دیوارها ،بیم ها و داکت ها داشته باشند. حداقل فاصله دتکتور از دیوار 50 سانتی متر و از بیم و کانالهای هوا که فاصله آنها از سقف بیش از 50 سانتی متر است 60 سانتی متر میباشد.
8- قفسه ها : قفسه های بلند یا کالاهای کپه شده مانع دود میشوند . قفسه ها یا کالاهایی که به حدود 30 سانتی متری سقف میرسند می باید به عنوان تقسیم کننده فضا تلقی شوند .
9- پلکان : در راه پله ها و شفتهای بالا برنده می باید حداقل یک دتکتور در سقف طبقه فوقانی قرار گیرد .اگر طبقات پایین تر یا موانع دودی نظیر دربهای ضد حریق و سکوهای تعمیر و نگهداری جدا شده باشند ،در سقف جلوی این موانع نیز دتکتور دیگری نصب میشود .در حالت کلی یک دتکتور نباید بیش از سه طبقه از یک پلکان را پوشش دهد و در یک شفت بالا برنده به ازای هر 8 متر ارتفاع قائم یک دتکتور منظور میشود .
ب- محل نصب دتکتورهای حرارتی
در حالت کلی تمام موارد عنوان شده برای دتکتورهای دودی برای دتکتورهای حرارتی نیز به کار میروند به جزموارد زیر:
1- ارتفاع نصب : هرگاه فاصله افزایش یابد شدت حرارت کاهش می یابد اما محدودیت ارتفاع در دتکتور حرارتی به مراتب کمتر از دتکتور دودی است.در دتکتور های حرارتی با درجه حرارت کار بالا مطابق استاندارد درحالت معمولی 6 متر و حد نهایی آن 10.5 متر است.دتکتور حرارتی می باید حداقل 50 میلیمتر از سقف فاصله داشته باشد.
2- بیم ها : دتکتورها باید روی سقف فقط در نواحی بین بیم ها قرار گیرند نه روی بیم ها.
3- سطح پوشش و فاصله : سطح پوشش یک دتکتور حرارتی کمتر از یک دتکتور دودی است و حداکثر مقدار آن 50 متر مربع می باشد. ماکزیمم فاصله دتکتورها از هر نقطه 3 تا 5 متر و از هم 6 تا10 متر می باشد که در راهروها فاصله بین دتکتور ها تا 6 تا 13 متر قابل افزایش است .
تجهیزات اعلام کننده حریق
1- آژیر ( Sounder ) یا زنگ ( Bell ) :
تجهیزات شنیداری وظیفه آگاه کردن افراد محل حادثه را دارند. در کشورهای پیشرفته یک تن (Tone) صدای خاص برای آژیرهای اعلام حریق درتمام ساختمانها به صورت استاندارد رعایت میشود. علت آن، آشنایی همگانی و شناخت صدا به عنوان آژیر خطر/ حریق و الزام به ترک ساختمان میباشد.
آژیرهای الکترونیکی دارای قابلیت تنطیم شدت صدا و تن صدا میباشد. تنوع صداها بستگی به کارخانه سازنده دارد.زنگ اخبار نیز وظیفه ای مشابه آژیر را بر عهده داشته، اما قابلیت کاهش یا افزایش شدت صدا و تغییر نوع صدا را ندارد و عموما برای مکانهای خاص استفاده میشود.باید در طراحی یک سیستم اعلام حریق دقت نمود تا به گونهای آژیرها در نظر گرفته شوند که حداقل صدای ایجاد شده تا دورترین نقطه ساختمان 65 dB باشد.
2- چراغ ها ی نشانگر ( Flasher ) :
به جز وسایل هشدار سمعی، تجهیزات بصری نیز دارای اهمیت بسزایی میباشند. احتمال وجود افراد ناشنوا، از کارافتادن آژیرها، وجود صدای زیاد در محیط که باعث عدم توجه به فعال شدن سیستم میشود، ترکیب هردو مورد را ایجاب میکند.
برابر استاندارد، نصب چراغهای چشمک زن در کنار تابلوی مرکزی اعلام حریق و پله های اضطراری اجباری است. این چراغها به رنگ قرمز و دارای نور معینی در هنگام چشمک زدن میباشد.
نوعی دیگر از چراغهای اعلام حریق، نشانگرها یا ریموت یا چراغ سر در می باشد. علت استفاده از این چراغهای کوچک تفکیک نقاط از یکدیگر و سهولت در یافتن محل حادثه می باشد. این چراغ ها به صورت ثابت روشن شده و از دتکتورها فرمان می گیرند.
3- شستی ها ی اعلام حریق ( Manual Call Point ) ( MCP ) :
یکی از تجهیزات مهم و ساده در یک مجموعه اعلام حریق، شستی میباشد. طراحی به جا و آموزش صحیح برای استفاده از شستی ها بسیار مهم میباشد. شستی اعلام حریق وظیفه فعال کردن سیستم را بعد از ضربه زدن به آن توسط فرد یا افرادی که حریق را مشاهده کرده اند، دارد. همچنین برای به صدا درآمدن آژیرها در مواقع اضطراری کاربرد دارد (مانند نیاز به تخلیه ساختمان).
بنا به طراحی های متفاوت امکان گرفتن فرمان متفاوت مانند باز کردن درهای اضطراری نیز از طریق شستیها وجود دارد. در یک سیستم اعلام حریق رنگ آن به صورت استاندارد قرمز و دارای شیشه میباشد. با ضربه زدن به شیشه و شکسته شدن آن، تمام آژیرها به صدا در می آید.در نسل جدید شستیها از شیشه نشکن استفاده شده و قابلیت reset شدن دارد، همچنین دارای چراغهای نشانگرLED نیز میباشد. با توجه به تنوع تولیدات، مدلهای دارای آژیر آن نیز وجود دارد.
منطقه بندی یا زون بندی ZONING
سهولت، سرعت و دقت در تشخیص و تعیین محل وقوع حریق به ویژه ساختمان های بزرگ، لزوم تقسیم بندی ساختمان به مناطق کوچک تر و مجزا را به وجود می آورد و مهم ترین عوامل تعیین کننده مرزهای آن، کاربری، مساحت و بخش بندی های ضدحریق ساختمان است.
هر ساختمان باید به قسمت های مختلف جهت تشخیص سریع حریق و اعلام آن تقسیم شود، تا بتوان به وسیله سیستم تشخیص و اعلام حریق را سریع تر شناسایی کرد. مثلا در هنگام مشاهده حریق می توان با فشار شستی آژیر را به صدا درآورد. در صورتی که زون بندی اجرا نشده باشد، اعلام با تاخیر و موجب سردرگمی و تشخیص اشتباه می شود. تاثیر عوامل یاد شده در تعیین مناطق با رعایت موارد زیر میسر می گردد:
دو روش کلی برای سیم کشی سیستم های اعلام حریق وجود دارد . روش حلقه ای ( LOOP) یا روش ستاره ای . در قدیم که سیستم های آدرس پذیر وجود نداشتند اغلب از روش حلقه ای استفاده می شد . در این روش حسکرها بر روی یک حلقه مستقر بودند و این حلقه از اتاقی به اتاق دیگر و از حسگری به حس گر دیگر می رسید . بعدها تصمیم بر این شد که هر گروه از حسگرها که مربوط به محلی خاص در ساختمان هستند با رشته سیم مجزائی به سیستم مرکزی متصل باشند تا بتوان تشخیص داد که آتش سوزی دقیقا در کدام محل رخ داده است با پیشرفت فنآوری سیستم سیم کشی مجددا به حالت حلقه ای بازگشته است
به این مفهوم که جریان تغذیه توسط دو رشته سیم و جریان اطلاعات توسط دو رشته دیگر به سیستم مرکزی می رسد . برای هر حس گر کد مخصوصی داده شده است و سیستم بدون نیاز به سیم کشی مجزا برای هر حسگر ، آن حسگر و محل قرار گیری آن را به خوبی ( از روی کد مخصوصش ) می شناسد. ارسال کدها و اطلاعات بین حسگرها و سیستم مرکزی درهر ثانیه چندین بار صورت می گیرد و حسگر حتی نیاز خود به سرویس و تعمیر را نیز به سیستم مرکزی اعلام می نماید .
شرکت تارنمای طلایی
شرکت تارنمای طلایی
واکنش سریع و به موقع نسبت به حریق در ساختمانها با هدف پیشگیری از وارد آمدن خسارت جانی و مالی از اهیمت ویژهای برخوردار است. در همین راستا لازم است افراد از دانش کافی در مورد انواع روشها و سیستمهای اطفاء حریق برخوردار باشند و متناسب با نیاز خود و نیز نوع حریق روی داده، از سیستم و روش مناسب استفاده کنند.به وسایل یا سیستمهایی که بتوانند حریق را خاموش و اطفاء نمایند سیستم اطفاء حریق میگویند. به کار بردن این سیستم در مکانهایی که احتمال مشتعل شدن، آتش سوزی مواد کارخانجات و مواد شیمیایی وجود دارد، ضروری است.
طبقه بندی انواع آتش : آتش بر اساس نوع سوخت در حال احتراق به چند گروه یا کلاس تقسیم می شود. هر کلاس به استثنای یک گروه با یکی از حروف الفبای انگلیسی نشان داده میشود و نماد خاصی است. با داشتن این اطلاعات می توان هنگام وقوع آتش سوزی سیستم اطفاء حریق مناسب را انتخاب نمود.
کلاس A: آتش هائی هستند که در اثر سوختن عموم مواد قابل اشتعال که پس از سوختن خود خاکستر به جای میگذارند به وجود می آیند ( یا آتش جامدات و یا آتش های درون مغزی سوز ) مانند آتش هائی که عامل آنها موادی از قبیل کاغذ ، چوب ، پارچه ، لاستیک ، پلاستیک و نظایر آن می باشد .
کلاس B: آتش هائی هستند که از سوختن مایعات قابل اشتعال بوجود می آیند و پس از سوختن از خود خاکستر به جای نمی گذارند ( یا آتش مایعات و یا آتش های سطحی سوز ) مانند آتش هائی که از سوختن فرآورده های نفتی ( بنزین ، نفت ، گازوئیل ، ... ) الک ها ، آلائیدها و نظایر آن به وجود می آیند .
کلاس C: آتش هائی که از سوختن گازهای قابل اشتعال به وجود می آیند گاز طبیعی ، استیلن ... البته باید توجه کرد که آتش سوزی گازها را در برخی از کشورها و استانداردها به عنوان یک طبقه جداگانه در نظر نمی گیرند .آنچه مهم است این است که وقتی گاز در هوا منتشر شد ، هیچ گونه وسیله ای جهت کنترل و جلوگیری از سوختن آن وجود ندارد ، ولی هنگامی که گاز در مخزنی باشد ، اگر آتش سوزی رخ دهد به وسیله عملیات سد کردن و خنک کردن آن هم در مراحل اولیه و قبل از آنکه مخزن گاز داغ شده و یا تغییر فرم دهد ممکن است تحت کنترل در آید چون در آتش سوزی گازها خطر انفجار بیشتر است لذا مساله پیشگیری از بروز آتش سوزی به مراتب مهم تر از مبارزه با آن است .
کلاس D : آتش هائی هستند که از سوختن فلزات قابل اشتعال بوجود می آیند مانند سدیم ، پتاسیم ، منیزیوم ، الومینیوم و غیره ...
کلاس F: آتش هائی هستند که ناشی از الکتریسته می باشند ، مانند آتش سوزی در وسایل برقی یا دستگاه های مولد برق حرارتی مانند دینام موتور ، ژنراتور و ....
طریقه خاموش کردن آتش های طبقه بندی شده :
طبقه A : بهترین روش جهت اطفاء حریق های این طبقه که از سوختن مواد قابل اشتعال خاکسترزا بوجود می آید ، از بین بردن ضلع حرارت مثلث اتش و استفاده از روش سرد کردن می باشد ، که اقتصادی ترین و سریع ترین عامل استفاده از آب است . آب درجه جسم محترق را پائین می آورد و به حدی می رساند که از سوختن متوقف می شود . باید توجه داشت که جریان آب تا خاموشی کامل آتش باید مرتبا جریان داشته و قطع نشود .
طبقه B : بهترین روش جهت اطفاء حریق طبقه B که از احتراق مایعات قابل اشتعال به وجود می آیند از بین بردن ضلع اکسیژن مثلث آتش یعنی خفه کردن می باشد .در این نوع آتش ها از کپسول های پودر و گاز ، ئیدروکربورهای هیدروژنه ، کف ها و سایر روش های خفه کردن مانند استفاده از ماسه و شن و پتو و ... میتوان استفاده کرد .
طبقه C : بهترین روش جهت خاموش کردن آتش های این طبقه همانطوری که در قسمت های قبل توضیح داده شد ، سد کردن می باشد یعنی جلوگیری از رسیدن گاز قابل اشتعال به کانون حریق ، که معمولا جهت انجام این کار شیر مربوط به جریان گاز مورد نظر بایستی بسته شود و و یا به هر وسیله ممکن جلوی نشت گاز گرفته شود .
طبقه D : جهت اطفاء حریق فلزات قابل اشتعال از کپسول های مخصوص به خود که بستگی به نوع فلز دارد استفاده می شود .
طبقه E : بهترین روش جهت خاموش کردن آتش سوزی های برقی طریقه قطع اکسیژن مثلث آتش به وسیله خفه کردن می باشد . در این طبقه از آتش سوزی ها آب اصلا قابل استفاده نیست ، بهترین نوع کپسول های مورد استفاده کپسول CO2 می باشد . در خاموش کردن این آتش ها از کف نمیتوان استفاده کرد ولی از پتوی خشک و شن و ماسه میتوان استفاده کرد .
عوامل لازم جهت اطفاء حریق
جهت اطفاء حریق حداقل یکی از عوامل زیر می بایستی صورت پذیرد:
- قطع گرما یا خنک سازی : آب یکی از عمومی ترین عوامل جهت خنک سازی حریق می باشد.
- قطع ماده سوختنی : قطع و جداسازی ماده سوختنی از محل حریق می تواند بسرعت باعث خاموش شدن حریق گردد.
- به حداقل رساندن اکسیژن : به میزانی که اکسیژن کافی جهت ادامه حریق وجود نداشته باشد ، سیستم های اطفاء حریق مانند CO2 و Inert Gas باعث به حداقل رساندن اکسیژن جهت ادامه حریق می باشند.
- مانع در ایجاد واکنش زنجیره ای سوخت : سیستم های اطفاء حریق مدرن مانند آیروسل با ایجاد اختلال در واکنش های زنجیره ای سوخت، باعث اطفاء حریق می گردند.
- خاموش کننده های تمیز (Clean Agent) : خاموش کننده ای که فرار بوده و پس از اطفاء حریق اثری از خود بجا نگذاشته و همچنین هادی الکتریسیته نیز نباشند.
- خاموش کننده های هالوکربن (Halocarbon Agent) : خاموش کننده ای که اجزاء اصلی تشکیل دهنده آن هالوژن ها مانند فلور، کلر، برم یا ید بهمراه کربن می باشد. درحقیقت هالوژن ها جایگزین تعدادی از اتم های هیدروژن در هیدروکربن ها شده اند.
- خاموش کننده های بی اثر (Inert Gases) : خاموش کننده ای که اجزاء اصلی تشکیل دهنده آن هلیوم، نئون، آرگون یا نیتروژن بوده و جزء فرعی آن می تواند دی اکسید کربن باشد.
انواع سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی : این سیستم به چهارروش زیر قابل استفاده می باشد :
سيستم تر: اين سيستم دارای فشار لازم به صورت دائم می باشد و افشانههاي اتوماتيك در موقع حريق مسير را براي پاشش باز می نمايند. در دهانه افشانهها در اين شبكه يك حباب شيشهای وجود دارد كه هنگام بالا رفتن دما در اطراف آن، بيش از حد تحمل حباب، می شكند وباعث آزاد شدن مسير جريان آب می شود.
سيستم خشك: در اين سيستم در حالت عادی ، شير جريان آب توسط فشار هوا، با نيتروژن بسته است و عمل كردن يك يا چند افشانه اتوماتيك كه حساس به دما می باشند باعث باز شدن شير آب می شود.در صورتي كه فشار منبع آب به صورت ثقلی تامين نشود، بايد در سيستم يك كليد اتوماتيك حساس به فشار در مسير تعبيه شده باشد تا در موقع لازم پمپهای آب را روشن نمايد. در مواقعي كه احتمال افت فشار آب شبكه نيز وجود دارد وجود كليد اتوماتيك و پمپ كمكی لازم می باشد.
سيستم جريان آزاد: اين سيستم از يكسری افشانههای با دهانه آزاد (باز) تشكيل شده است كه شير اصلی در هنگام نياز توسط سيستم كاشف يا به صورت دستی باز شده و جريان برقرار می شود. به اين روش راهاندازی ، نيمه اتوماتيك می گويند.
سيستم نيمه آزاد:در اين سيستم كه شبيه نوع جريان آزاد است ولی ازافشانههای اتوماتيك استفاده شده است پشت افشانهها مقدار محدودی فشار نيز وجوددارد و هنگامی كه سيستم كشف حريق شير اصلي جريان را باز می كند فقط افشانههايی عمل می كنند كه قبلاً توسط گرما فعال شده باشند.
در طراحی سيستم افشانه، ميزان آب و فشار لازم بايد برای زمانی پيشبينی شود كه تمام افشانهها در حال عمل باشند. در اين خصوص دبی، فشار و حجم مورد نياز آب بايد در شبكه وجود داشته باشد.
محاسبات شبكه بر اساس دانسيته پاشش آب:
هر افشانه در هنگام عمل پاشش آب محدودهای ، به صورت چتری در زير خود را آب پاشی خواهد نمود. هر چه ارتفاع افشانه بالاتر باشد، قاعده اين محدوده بزرگتر ودانسيته پاشش آب كمتر می گردد. براي حفظ كارايی افشانهها محدوده 180 فوت مربع تعيين شده است. اين معيار يك عدد كلی است و با توجه به ويژگی های محيطی و نوع مواد آتشگير ميتواند تغيير كند . آب افشانها به تنهايی يك سيستم مستقل و قابل قبول بوده و به نگهداری خيلي مختصری نياز دارند. با توجه به اين كه در سيستمهای آب افشانتر، در داخل لولهها آب می باشد لذا تنها بايد در ساختمانهايی كه در معرض خطر آتشسوزی می باشند، بكار برده شوند، و دمای ساختمانها بايستی درحد فاصل 40 درجه فارنهايت (4 درجه سانتيگراد) يا بالاتر حفظ گردد. در مواقعی كه لازم است تعدادی از آبافشانها در محيطهايی با دمای پائينتر نصب گردند می توان از مواد ضد يخ استفاده نمود. آن بخش از لولههای آبافشان در سيستم تر كه در معرض دمای زير صفر باشند، بايستی با محلول ضد يخ پر گردند.
سیستم های اطفاء حریق گازی : سیستمهای اطفاء گازی عموما در بخشهای بحرانی از یک ساختمان اداری مانند اتاق های کامپیوتر ، سرور ، اتاق های مخابرات ، اتاق های برق و سایر نواحی با ریسک بالا که استفاده از سیستمهای اطفاء آبی باعث خسارت به این سیستمها میگردد استفاده میشود. گازهای مختلفی وجود دارد که بسته به کاربردهای خاص میتواند انتخاب و استفاده گردد ، این گازها در یک کپسول نگهداری و در هنگام فعال شدن سیستم ، تمام فضای اتاق با این گاز پرشده و باعث کاهش سطح اکسیژن فضا تا زیر درصد مورد نیاز برای ادامه سوختن میگردد ، یا با ایجاد یک واکنش شیمیائیی برای از بین بردن مثلث آتش ( گرما ، سوخت و اکسیژن ) از ادامه سوختن جلوگیری مینماید. عناصر مورد استفاده عموما CO2,وArgonite, Argon ,FM20 هستند . شروع به کار سیستمهای گازی با تشخیص حریق توسط سنسورهای حساس به دود و حرارت صورت گرفته و عملیات اطفاء با رها سازی عناصر گازی در حداقل زمان و به سرعت انجام میگیرد . کلیه گازهای مورد استفاده در سیستمهای اطفاء حریق گازی ایمن میباشند ، ولی هر یک دارای مزایا و معایبی نسبت به یکدیگر میباشند.انتخاب نوع گاز وابسته به کاریرد، سطح ریسک پذیری و فاکتورهای ایمنی برای اشخاصی که در ناحیه حفاظت شده تردد دارند میباشد.
سیستم های اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل ) : اطفای حریق آیروسل متراکم، شکلی از سیستم اطفای حریق بوده که مشابه سیستم اطفای حریق گازی یا سیستم اطفای حریق شیمیایی خشک و مبتنی بر ذرات است. اطفای حریق آیروسل از ذرات جامد بسیار ریز و ماده گازی برای خاموش کردن آتش استفاده میکند ، ذرات ریز آیروسل متراکم و گاز سیال خروجی ، توسط یک واکنش گرمازا تولید شده و تا زمان خروج از تجهیز به حالت بخار باقی میمانند. مواد اطفایی آیروسل در درون سیستم متراکم و سردند و بهصورت ذرات جامد تخلیه میشوند . برخلاف سیستم اطفای حریق گازی که تنها گاز بیرون میدهد یا عوامل خاموشکنندهی شیمیایی خشک که ذرات پودر مانندی با ابعاد بزرگ (25 تا 150 میکرومتر) هستند، سیستم اطفای حریق آیروسل متراکم توسط انجمن NFPA، بهعنوان منتشرکنندهی ذرات بسیار کوچک با ابعاد کمتر از 10 میکرومتر معرفی میشود . ذرات جامد آیروسل دارای ابعاد جرمی بسیار کوچکتری نسبت به عوامل خاموشکنندهی شیمیایی هستند، مدت بیشتری در هوا معلق میمانند و در منطقهی تحت محافظت، پسماند کمتری از خود بهجای میگذارند . عامل آیروسل میتواند بهوسیلهی عمل مکانیکی، الکتریکی یا ترکیبی از عمل الکترومکانیکی به سمت هدف پرتاب شود.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم : سیستم FOAM معمولا جهت اطفای حریق مناطق پر خطر شامل کلاس Bحریق از قبیل انبارهای مایعات قابل اشتعال ، آشیانه های هواپیماها ، مخازن سوخت ، سالن های رنگ و ... به کار می رود . انتخاب کف آتش نشانی بستگی به مواد قابل اشتعال دارد .سیستم های مورد استفاده در این زمینه میتوانند به صورت دستی ( انواع مانیتورها ، فوم موبایل ها ، توربکس ها ، نازل ها و ... ) و یا به طور اتوماتیک ( شبکه های اسپرینگر ، فوم چمبرها و ...) باشند . لازم به توضیح است که در مواردی که مواد قابل اشتعال از مواد نفتی قطبی تشکیل شده باشند ، بایستی از فوم مقاوم در برابر حلالها استفاده گردد. اساس عملکرد این سیستم بدین گونه است که در هنگام اطفاء ، سیستم آب و فوم را به نسبت معینی در یک تناسب ساز یا Propionerv ترکیب کرده و از طریق شبکه لوله کشی به نازلهای نصب شده در محیط رسانده و عملیات اطفاء را انجام میدهد . تجهیزات مورد استفاده در سیستم اطفاء حریق به وسیله فوم تا حدودی مشابه تجیهزات سیستم اطفاء حریق به وسیله آب است با این تفاوت که در این سیستم ، علاوه بر مخازن آب از نازلهای فوم ، شیرهای اتوماتیک ، پمپها و مخازن مخصوص فوم استفاده می گردد . قبل از آنکه هر طرحی انجام پذیرد مشخصات تعیین خطری که باید مورد حفاظت قرار بگیرد ضروری می باشد . فوم توسط مخلوط نمودن محلول آب محتوی فوم تغلیظ شده ، با هوا ایجاد می گردد . این فوم به طور آزاد بر روی سطح مایع مشتعل شده قرار گرفته ، شکل چسبنده به خود می گیرد و به این صورت مانع ورود هوا شده و با ایجاد یک روکش مداوم بخارات فرار قابل اشتعال را از رسیدن به هوا مجزا می نماید . به طور کلی فوم در سطح مایع سوختنی جریان یافته و به وسیله جدا سازی مایع سوختی و اکسیژن ، حریق ناشی از مایع قابل اشتعال را خاموش می نماید .
مخلوط کردن آب و فوم با استفاده از روش های مختلفی امکان پذیر می باشد که می بایستی مطابق با استاندارد NFPA طراحی گردد : سيستم Bladder Tank : سیستم Bladder Tank شامل دو مخزن می باشد که داخل یکدیگر قرار گرفته است معمولا مخزن داخلی که حاوی فوم می باشد از جنس Thermo Plastic ساخته می شود تا انعطاف پذیری لازم را داشته باشد . مخزن خارجی که از جنس کربن استیل می باشد آب به آن وارد می شود و باعث فشرده شدن مخزن داخلی می شود که حاوی فوم بوده و از مخزن فوم خارج می شود . با Bladder Tank از ظرفیت 500 لیتر تا 15000 لیتر را در انواع افقی و عمودی ارائه می نماید . این سیستم قابلیت تزریق فوم با ظرفیت 3% و 6% را دارا می باشد .
سیستم Proportioner : این سیستم شامل یک مخزن اتمسفر یک فوم به همراه پمپ می باشد که فوم را به داخل خط آب تزریق می کند و در این روش برای پر کردن سیستم نیازی به خارج کردن سیستم از مدار نمی باشد.
سیسنم Dosing Foam : این سیستم روشی بسیار اقتصادی و آسان است که در سیستم های تولید فوم به کار می رود . در این روش پمپ فوم به یک توربین آبی کوپل شده است که آب وارد می شود و باعث چرخش توربین شده و نیروی لازم را برای پمپ فوم تأمین می کند .
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist) : یکی از سامانههای پیشرفته اطفای حریق خودکار آبی که امروزه به دلیل ممنوعیت استفاده از سامانههای اطفای خودکار به کمک گاز هالون رایج گردیده، سامانه اطفای حریق خودکار مهپاش میباشد. سامانه اطفای حریق خودکار مهپاش به سامانه ای اطلاق میگردد که در آن آب به عنوان ماده اصلی خاموش کننده مورد استفاده قرار میگیرد. در این سامانه آب موجود در مخزن ذخیره توسط گاز نیتروژن تحت فشار قرار میگیرد و از طریق نازلهای پاشنده به قطراتی بسیار ریز و به قطر حداکثر ۵۰۰ میکرون تبدیل شده و بصورت مه در داخل محیط پخش و منتشر میگردد. از این سامانه میتوان به دو صورت موضعی و یا تخلیه کلی استفاده نموده و در مبارزه با حریقها طراحی و اجرا نمود.
سامانه اطفای حریق خودکار مهپاش، از بخشهای زیر تشکیل شده است:
- مخزن ذخیره آب که بر حسب حجم و فضای محل تصرف وحفاظت، در ظرفیتهای مختلفی استفاده میشود.
- مخزن ذخیره گاز نیتروژن که برای ایجاد فشار مورد نیاز در سامانه اطفای حریق خودکار مهپاش استفاده میشود.
- لولهها و اتصالات فشار قوی که وظیفه انتقال آب به نازلهای آبپاش را برعهده دارند.
- نازلهای پاشنده مه که وظیفه آنها تخلیه آب بصورت مه میباشد.
- مرکز کنترل سامانه اعلام و اطفای حریق که وظیفه آن دریافت پیامهای اعلام حریق از آشکارسازها و حسگرها و انتقال آن به تابلو کنترل مرکزی جهت پردازش و صدور فرمان اطفای حریق به سامانه مهپاش میباشد.
سیستم اطفا حریق اتوماتیک Vortex: سیستم اطفاء حریق Vortex یک سیستم ترکیبی (Hybrid) از آب و گاز می باشد.در واقع ترکیبی از WaterMist و گاز نیتروژن است.نیتروژن تحت فشار، آب را به ذرات ۱۰ میکرونی تبدیل کرده ، با ذرات آب مخلوط شده و از نازل خارج می شود .این ذرات آب باعث خنک شدن آتش و جذب گرما می شود. همچنین نیتروژن باعث می شود میزان اکسیژن از۱۶% (کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز برای حریق) کمتر شود ، پس این سیستم همزمان از دو مکانیزم خنک کننده و مهار کردن آتش استفاده میکند .
(کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز انسان برای تنفس ۱۲% است. یک سیستم Vortex میزان اکسیژن اتاق را در حد ۱۴% نگه می دارد که باعـث خفه شدن آتش می شود ولی در عین حال برای انسان مشکلی ایجاد نمیکند) ، این سیستم سبز ترین سیستم اطفاء حریق می باشد چرا که اتمسفر (جو) دارای ۷۹% نیتروژن است و هیچ ضرری برای لایه ی ازن ندارد.از دیگر ویژگی های این سیستم ،عدم نیاز به سیلندر و کپسول سر بسته و آب بندی شده می باشد(بر خلاف سایر گازها که داخل سیلندر بدون درز و تحت فشار زیاد نگهداری میشوند) .سیستم اطفای حریق ورتکس ۸۸ درصد آب کمتری به ازای هر نازل در هر دقیقه نسبت به سیستم های مه آب (Water Mist) با فشار بالا استفاده می کند.
شرکت سپاس آژیر توزیع کننده درب اتوماتیک در اصفهان و درب برقی در اصفهان و درب پارکینگ در اصفهان .